Joop M. en de zelfmoord van een undercoveragent
Hieronder vertelt Ramon van Huffelen over ‘Portland’, Ramons debuut-thriller, die in mei 2022 uitkomt.
Wat hebben Joop M. en 'Portland' gemeen?
De thriller ‘Portland’ die in mei 2022 uitkomt, blijkt met het vrijkomen van de vermeende drugshandelaar Joop M. in oktober 2021 ineens actueler dan ooit. Op 17 november stond het nieuws bol van de falende begeleiding van de undercoveragent die zelfmoord pleegde tijdens een operatie.
Paralellen
Hoewel thrillerschrijver Ramon van Huffelen niet uit de zaak putte, blijken er sterke parallellen te liggen tussen zijn fictieve hoofdpersoon Erik Schoeman en de echte undercoveragent die zelfmoord pleegde. Hoewel een undercoveragent altijd het recht heeft om uit de actie te stappen, in het de vraag of dat verzoek door zijn leidinggevenden ingewilligd wordt.
Stekker eruit
De undercoveragent in de echte wereld pleegde zelfmoord, toen zijn leidinggevenden de operatie niet wilden afbreken terwijl hij er zelf om vroeg. De hoofdpersoon in ‘Portland’ trekt uiteindelijk zelf de stekker uit de operatie als zijn leidinggevenden over zijn grens gaan. Als zijn privéadres dan wordt gelekt, beginnen de problemen voor hem, zijn vrouw en zieke kind pas echt.
Twee kanten
‘Portland’ laat goed zien hoe een undercoveragent, balanceert op de lijn van goed en kwaad. Maandenlang leeft de agent een schizofreen bestaan tussen criminelen, cocaïne, hoeren en drank, met aan de andere kant van het spectrum, zijn eigen gezin en een politieorganisatie, die om tot een veroordeling te komen, resultaten volgens de geldende wet- en regelgeving wenst.
Hoe ver mag een infiltrant gaan?
Ramon vond in diverse rechtbankverslagen terug dat advocaten van de tegenpartij regelmatig uitlokking aandroegen: ‘Mijn cliënt had dit nooit gedaan als hem dit door de undercoveragent niet op een presenteerblaadje aangeboden was.’
Ook merkte Ramon dat infiltranten (uiteraard in de rechtbankverslagen nooit met hun echte of undercovernamen, maar met een nummer, genoemd), in het hol van de leeuw voor grote uitdagingen worden gesteld. Het is voor een agent verboden om drugs te gebruiken, maar wat moet hij doen als hem wordt gevraagd coke te snuiven om te bewijzen dat hij geen mol is?
Deze echte zaak kent geen enkele reden tot lachen. Toch is het grappig hoe dicht schrijvers van fictie soms met hun verzonnen verhalen tegen de werkelijkheid aanschurken.
Het was niet voor niets dat George W. Bush direct na de aanslagen op de 11 september, scenario schrijvers opriep om met hun creatieve brein te bedenken wat de aanslagplegers wellicht nog meer voor hen in petto hadden, zodat Amerika zich daar op kon voorbereiden.
